Գրադարանները մարդկային հոգու բոլոր հարստությունների գանձարաններն են
Գ. Լայբնից

 
Ստ. Զորյանի գրադարանի աղջիկն իր նախատիպն ունի: Դա Ղարաքիլիսայում դեռևս 1915թ. տեղի սակավաթիվ ինտելիգենցիայի կազմակերպած ժողովրդական գրադարանի անխոնջ աշխատակից Վերգինե Մխիթարյանն է:
Գրադարանում ոչ մի վայրկյան չէր դադարում զրույցն ու վիճաբանությունը: Այստեղ էին հավաքվում քաղաքական տարբեր հայացքների տեր մարդիկ: Զրույցներին ակտիվ մասնակցում էր Վերգինե Մխիթարյանը, որը փայլում էր իր ուղղամտությամբ և ուժեղ տրամաբանությամբ:
Ղարաքիլիսայի երկդասյան դպրոցն ավարտելով, նա ամբողջ էությամբ ձգտում էր դեպի լույս ու գիտություն, սակայն ուսումը շարունակելու մասին երազել անգամ չէր կարող:
Ղարաքիլիսայի բնակիչները սիրում և հարգում էին Վերգինեին, հավատում նրա ազնիվ ու ճշմարտացի խոսքին:
Կարելի է ասել՝ չէր սխալվել գրողն իր հերոսուհու նախատիպը փնտրել- գտնելով այս օջախում, ուր ճիշտ սերնդափոխություն է կատարվում:
Վանաձորի մարզային գրադարանը ցայսօր պահպանել է տարիների իր ավանդույթները և շատ-շատերի համար մնում է սիրելի օջախ:

Վերգինե Մխիթարյանի գրադարանի բազայի վրա Սովետական Ղարաքիլիսայում 1927թ. ստեղծվեց քաղաքային գրադարան, որը կազմակերպման առաջին տարում ուներ ընդամենը 5-6 հազար կտոր գրականություն և մի քանի հարյուր բաժանորդ: 1940թ-ին գրադարանն արդեն ուներ 20.000 կտոր գրականություն և մոտ 2000 բաժանորդ: Այդ ժամանակ գրադարանին կից ընթերցարանը օրական սպասարկում էր 100-150 ընթերցողի:
1940թ-ին շահագործման հանձնվեց գրադարանի նորակառույց երկհարկանի շենքը: նոր շենքն ուներ 4 գլխավոր դահլիճներ, որոնցից երկուսը գրադարանի, երկուսը՝ ընթերցարանի համար: Ընթերցարանի դահլիճներից յուրաքանչյուրն ուներ 70-80 ընթերցողի տեղ: Այդ ժամանակ գրադարանի վարիչն էր Ցողիկ Ղազարյանը:
1940թ-ին Կիրովականում գործում էր առանձին մանկական գրադարան, որն ուներ 3450 կտոր գիրք և 720 պատանի բաժանորդ: Մինչև 1940 թվականի փետրվարի 20-ը գրադարանի վարիչն էր Հովհաննես Միքայելյանը, որին փոխարինել է Ամալյա Խաչատրյանը:

Ղարաքիլիսայում դեռեւս 1915թ. տեղի սակավաթիվ ինտելիգենցիայի կազմակերպած ժողովրդական գրադարանի բազայի վրա ստեղծված քաղաքային գրադարանին 1975թ. հաջորդեց գրադարանների կենտրոնացված համակարգը: 1998թ. ԳԿՀ-ի Կենտրոնական գրադարանն անջատվեց համակարգից եւ դարձավ նախ՝ Վանաձորի հանրապետական, ապա՝ Լոռու մարզային գրադարան:

Լոռու մարզային գրադարանն ունի հետեւյալ բաժինները՝

I. Գրադարանային հավաքածուի համալրման և մշակման բաժին

II. Սպասարկման բաժին

2.1. Ընթերցասրահ

2.2. Մամուլի ենթաբաժին

III. Մանկական բաժին

IV. Արվեստի բաժին

V. Գրադարանային հավաքածուի կազմակերպման, օգտագործման և պահպանման բաժին

VI. Մատենագիտական տեղեկատվության բաժին

VII. Գրադարանային գործի ավտոմատացման, էլեկտրոնային սպասարկման և տեղեկատվության բաժին

VIII. Այլ խմբերի հետ աշխատանքների և սպասարկման բաժին

IX. Ամերիկյան անկյուն

X. Տնտեսական բաժին

Լայնամասշտաբ է Լոռու մարզային գրադարանի համագործակցությունը գրադարանի զարգացմանն աջակցող գիտա-կրթական հաստատությունների, հիմնարկների, տեղական կառավարման մարմինների, այլ գրադարանների եւ զանազան հասարակական կազմակերպությունների հետ:
Գրադարանում կազմակերպվող բոլոր միջոցառումները (Ազգային գրադարանային շաբաթ, Գրադարանային երեկո, մասսայական միջոցառումներ եւ այլն) ուղեկցվում են գրքային հարուստ ցուցահանդեսներով: Բոլոր միջոցառումները լուսաբանվում են տեղական մամուլում, հեռուստաալիքներով եւ ռադիոյով:
Գրադարանի աշխատակիցները ակտիվորեն են մասնակցում գրադարանային աշխատանքների վերաբերյալ կատարվող հանրապետական եւ միջազգային միջոցառումներին(համագումար, գիտական նստաշրջան, խորհրդակցություններ, սեմինարներ եւ այլն) եւ նորություններն անմիջապես ներ են դնում մեր գրադարանում:
Մարզային գրադարանի պատմության մեջ հիշարժան են ՀՀ-ում Մեծ Բրիտանիայի դեսպան Թիմոթի Ջոնսոնի, ՀՀ-ում ԱՄՆ-ի դեսպաններ Մարի Յովանովիչի, Ջոն Հեֆերնի, ամերիկացի գիտնական պրոֆեսոր Դենի Բաթրֆիլդի եւ այլոց այցելությունները, որոնց նվիրատվությունների շնորհիվ հարստացել է գրադարանի հավաքածուն:
Ուշագրավ են գրադարանի ալբոմում թողած վերոհիշյալ մարդկանց, ինչպես նաեւ գրողների, արվեստագետների եւ այլ մտավորականների տպավորությունները: